Ας ξεφύγουμε απ’ την περίεργη καθημερινότητα που όλοι βιώνουμε, μιλώντας για τα παιδιά με ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, που πάντα γεμίζουν με αισιοδοξία τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει κάθε κοινωνία. Συγκεκριμένα θα γίνει λόγος για τα χαμογελαστά πρόσωπα των ατόμων με σύνδρομο Down.
Το παραπάνω σύνδρομο σχετίζεται άμεσα με τα χρωμοσώματα του ανθρώπινου οργανισμού, τις δομές δηλαδή που βρίσκονται όλες οι πληροφορίες σχετικά με το γενετικό μας υλικό (DNA). Κάθε σωματικό κύτταρο του ανθρώπου έχει 46 χρωμοσώματα, κατανεμημένα σε 23 ζεύγη, το ένα χρωμόσωμα κάθε ζεύγους κληρονομείται από τον πατέρα και το άλλο από τη μητέρα. Το σύνδρομο down, αφορά αριθμητική χρωμοσωμική ανωμαλία και χωρίζεται σε τρεις τύπους:
Πρώτη περίπτωση είναι η τρισωμία 21, η οποία είναι και η πιο συχνή περίπτωση (95%) και παρουσιάζει ένα επιπλέον χρωμόσωμα, το χρωμόσωμα 21 {η Παγκόσμια Ημέρα του Συνδρόμου Down είναι 21 Μαρτίου (21.03)}
Δεύτερη περίπτωση και πιο σπάνια είναι ο μωσαϊκισμός, στον οποίο παρατηρούμε την ύπαρξη φυσιολογικών κυττάρων και κυττάρων που φέρουν το υπεράριθμο χρωμόσωμα (2,4%).
Τρίτη και τελευταία περίπτωση είναι η μετάθεση τμήματος χρωμοσώματος (21) σε άλλο χρωμόσωμα, συνήθως το 14, 15, ή το 22 (3.3%). Όλες αυτές οι ενδείξεις αποτελούν την αιτία ύπαρξης του συνδρόμου.
Τα παιδιά αυτά λόγω της συγκεκριμένης γενετικής ανωμαλίας προβάλλουν κάποια συγκεκριμένα χαρακτηριστικά που κάνουν την εξωτερική τους εμφάνιση ιδιαίτερη. Το μικρό κεφάλι, τα μικρά σχιστά μάτια (τις περισσότερες περιπτώσεις υπάρχει μυωπία ή στραβισμός) και τα μικρά τους χείλια (η μικρή στοματική τους κοιλότητα που έχει ως αποτέλεσμα το στόμα να διατηρείται ανοιχτό με έξοδο της γλώσσας) και η μικρή τους μύτη αποτελούν το κύριο γνώρισμα του προσώπου τους.
Είναι πολύ πιθανό να παρουσιάζεται και παχυσαρκία σε ορισμένες περιπτώσεις με μειωμένη ισορροπία και συντονισμό κινήσεων και όρασης.
Αυτά τα ξεχωριστά χαρακτηριστικά αποτελούν τη διαφορά των παιδιών με σύνδρομο Down με τον υπόλοιπο πληθυσμό ατόμων με νοητική υστέρηση. Το σημαντικότερο στοιχείο τους όμως είναι η διάθεση που ποτέ δε διστάζουν να την εκφράσουν.
Η χαρά τους άπλετη και η όρεξη τους για τραγούδια και χορό είναι ατελείωτη, γεγονός που παρουσιάζεται και κατά την διάρκεια της διδασκαλίας τους στα πλαίσια μιας άσκησης – παιχνιδιού.
Το παιχνιδιάρικο ύφος και ο σκανταλιάρικος τρόπος που κινούνται, δε μας αφήνει πολλά περιθώρια, συνεπώς η δουλειά έχει πολύ τρέξιμο και πολύ παιχνίδι. Επιλέγουμε λοιπόν ασκήσεις, οι οποίες συνοδεύονται κατά κύριο λόγο με μουσική, ώστε η χαρά να μένει ζωγραφισμένη στα πρόσωπα τους.
Τα παιχνίδια και οι ασκήσεις μας απευθύνονται σε μεγάλες μυϊκές ομάδες και δίνεται εμβάθυνση στα κάτω άκρα του σώματος και στη διαδοχική ανύψωση ποδιών.
Παράλληλα, το χρωματιστό προφίλ στην παρουσίαση των ασκήσεων μας, πρέπει να κυριαρχεί, με στόχο να κρατήσουμε την καλή και έντονη διάθεση των παιδιών και οι ασκήσεις να έχουν πάντα τη μορφή παιχνιδιού.
Σημαντικό μέρος της θεραπευτικής άσκησης των παιδιών είναι η ενίσχυση της ισορροπίας και του κινητικού – οπτικού συντονισμού, μέσω συγκεκριμένων δραστηριοτήτων, καθώς και η ανάπτυξη του προσανατολισμού στον χώρο. Εξίσου αξιοσημείωτη και βαρυσήμαντη είναι η συνεχή ανατροφοδότηση που χρειάζεται να δίνουμε κατά την εκτέλεση των ασκήσεων, με αποτέλεσμα να δίνουμε κίνητρα και ερεθίσματα στα παιδιά να συνεχίσουν να καταβάλλουν την προσπάθεια τους.
Κάθε περίπτωση ατόμου με κάποια ιδιαιτερότητα είναι ξεχωριστή και σου δίνει πάντα κίνητρο να μάθεις τι κρύβει. Κάθε μας προσέγγιση πρέπει να περιβάλλεται από αγάπη και κατανόηση.
Απόστολος Παινέσης,
απόφοιτος ειδικής φυσικής αγωγής
Μπορείτε να διαβάσετε και το άρθρο: Σύνδρομο Down και Ψυχικές Διαταραχές στην ιστοσελίδα https://veresiesclinic.com/