Του Αποστόλου Παινέση
Καθηγητή Φυσικής Αγωγής & Ειδικής Φυσικής Αγωγής
Προπονητή του “Τζάμπολ Αγάπης”
Τίποτα δεν μπορεί να συγκριθεί με την ανάγκη και το δικαίωμα του κάθε ανθρώπου να κάνει πράξη τα πιο δυνατά ‘’θέλω’’ του. Αυτό δε μπορεί να του το στερήσει κανείς, καμία διοργάνωση, καμία ομοσπονδία και καμία κυβέρνηση. Είναι αυτό το συναίσθημα που νιώσαμε, όταν κάναμε το πρώτο μας ξεκίνημα σε αυτό που αγαπήσαμε, την ημέρα εκείνη που ‘’μεγαλώσαμε’’ και βρεθήκαμε απέναντι σε κάποιον, που μας έριξε ένα γερό «χτύπημα» και μας επανέφερε στην πορεία μας και στην πραγματικότητα. Εκεί κατάλαβε ο καθένας μας πόσο δύσκολο είναι αυτό το ξεκίνημα και πως χωρίς προσπάθεια και αγώνα δε καταφέρνεις τίποτα.
Δεν θα ήθελα να καθυστερήσω με ‘’εισαγωγές’’ του τύπου ποιος είμαι και τι κάνω. Η αρχή είναι πάντα δύσκολη για όλους μας, σκεφτείτε επομένως πόσο πιο δύσκολη είναι για ένα άτομο με κάποια κινητική ή νοητική δυσκολία. Ζώντας σε μια κοινωνία που τα λογικά και τα αυτονόητα δεν τα συναντάς εύκολα, ας σκεφτούμε πόσο δύσκολη είναι η ένταξη και η συμμετοχή ενός παιδιού με κάποια κινητική ή νοητική αναπηρία σε ένα παιχνίδι στο μάθημα της γυμναστικής ή σε μια άσκηση στην τάξη του σχολείου σε συνάρτηση με το πόσο δύσκολη είναι η πρόσβαση και η κοινωνικοποίηση του στον χώρο αυτό.
Όλοι περάσαμε απ’ τα θρανία στα παιδικά μας χρόνια και δεν θυμάμαι κάποιον χώρο που να μην έχει έστω και ένα σκαλοπάτι που εμποδίζει την ελεύθερη πρόσβαση. Επίσης, δεν θυμάμαι κανέναν χώρο να έχει προστατευτικά ασφαλείας εκτός από μεγάλα σιδερένια κάγκελα που περιορίζουν την ορατότητα και την φαντασία του παιδιού και υπάρχουν με την δικαιολογία να μην μπει τάχα μου κανείς μέσα, όταν το σχολείο είναι κλειστό. Δε θυμάμαι καμία ράμπα που μπορούσε να εξυπηρετήσει κάποιον φίλο μου που βρισκόταν σε αμαξίδιο λόγω κάποιας κινητικής δυσκολίας που αντιμετώπιζε. Δε θυμάμαι ούτε ένα ασανσέρ για κάποιον άλλο φίλο μου που είχε κάποια δυσκολία στο βάδισμα του. Θυμάμαι μόνο την καθημερινή αγωνία του δασκάλου να προσπαθεί να καλύψει την ετήσια ύλη που ζητείται από τους ‘ανώτερους’ αφήνοντας στην άκρη την όποια βοήθεια θα μπορούσε να προσφέρει σε ένα παιδί με κάποια δυσκολία, έτσι ώστε αυτό να νιώσει πιο άνετα και να μπει πιο ομαλά στην διαδικασία της κοινωνικοποίησης με κάποια προσαρμογή διδασκαλίας.
Το σχολείο αποτελεί ένα μεγάλο γεφύρωμα στην εξέλιξη και την κοινωνικοποίηση ενός παιδιού. Ας πάρουμε το παράδειγμα ενός παιδιού με αυτισμό, που αντιμετωπίζει ανάλογα με την εκάστοτε περίπτωση αρκετές δυσκολίες αλληλεπίδρασης και κοινωνικοποίησης με τα άλλα παιδιά, σχετικά με τη λεκτική και μη λεκτική επικοινωνία. Η συγκεκριμένη αναπτυξιακή διαταραχή θέλει ιδιαίτερο χειρισμό απ’ τους καθηγητές, με εξειδικευμένο προσωπικό που θα συμβάλλει στην ένταξη και την ομαλή πορεία του παιδιού στον χώρο του σχολείου. Η διαδικασία αυτή της ένταξης προκαλεί ένα μικρό άγχος στους περισσότερους εκπαιδευτικούς, καθώς κρίνεται αναγκαίο να ξεφύγουν απ’ τους παραδοσιακούς, γεμάτους έλλειψη δημιουργίας και βαρετούς για τα παιδιά τρόπους διδασκαλίας, και να αναζητήσουν νέες δημιουργικές μεθόδους.
Η έννοια της ένταξης έχει την δυνατότητα να ωφελήσει όλα τα παιδιά. Οι μαθητές με αναπηρία μπορούν στη διαδικασία αυτή να αναπτύξουν διαπροσωπικές σχέσεις, να συζητήσουν, καθώς και να καλλιεργήσουν τα κινητικά τους πρότυπα, βελτιώνοντας τις κινητικές τους δεξιότητες και νιώθοντας την πολυπόθητη χαρά που όλοι νιώσαμε κλωτσώντας μια μπάλα ή βάζοντας ένα καλάθι, μέσα από την αλληλεπίδραση με το παιχνίδι και την άσκηση.
Η ένταξη και η πρόσβαση σε μια τάξη, σε μια παρέα και έναν χώρο ατόμων με ή χωρίς αναπηρία, πρέπει να γίνεται χωρίς αποκλεισμούς, χωρίς διακρίσεις και είναι ένα θέμα που αφορά κι εσένα…
Απόστολος Παινέσης,
Καθηγητής Ειδικής Φυσικής Αγωγής
“Τζάμπολ Αγάπης”